thythylittlethings
May 24, 202012 min
Updated: Jun 2, 2020
Chuyện là hôm qua mình đi thi Toeic Speaking & Writing thì có nhận được một câu hỏi như thế này: “Ngoài việc nghe gọi, bạn thường dùng điện thoại để làm gì?” Mọi việc vẫn diễn ra bình thường, mình hoàn toàn bình tĩnh và cũng khá tự tin vào câu trả lời của mình. Mình kể là mình đã dùng điện thoại để làm rất nhiều việc quan trọng như đọc ebooks, tìm kiếm thông tin một cách nhanh chóng, học tiếng Anh, ghi chú, sắp xếp công việc, dò đường,… Cho đến hôm nay, ngồi suy nghĩ lại những gì mình đã trả lời hôm qua mình mới ngớ người là trong câu trả lời của mình thiếu một ý rất quan trọng, chính là dùng điện thoại để lên mạng xã hội. Thảo nào, khi trả lời xong thì giam khảo hỏi còn gì nữa không? Chắc có lẽ là do khoảng 1 năm trở lại đây mình thật sự không còn dùng mạng xã hội nhiều như trước nữa chăng? Cụ thể gần đây, hầu như nếu ngày nào mình có đăng bài hay đăng story thì mình mới dùng đến mạng xã hội, và theo như theo dõi của điện thoại thì một ngày bình thường có khi mình lên mạng xã hội chưa đến 30 phút. Nghĩ lại thì mình đã sử dụng mạng xã hội đến nay được hơn khoảng 7 năm, và tư duy và định hướng sử dụng mạng xã hội của mình cũng đã thay đổi rất nhiều, đó cũng là một trong những lý do đến thời điểm hiện tại mình không còn dành quá nhiều thời gian cho mạng xã hội nữa. Năm nay, mình chỉ mới có 22 tuổi mà nói không còn quá “hứng thú” với mạng xã hội nữa có lẽ cũng khá lạ nhỉ? Sự thật thì, mình không hề bài trừ việc sử dụng mạng xã hội nhưng mình muốn thay đổi cách sử dụng nó theo hướng đúng đắn và hiệu quả hơn. Mình tin là mỗi người chúng ta đều có thể biến mạng xã hội thành một công cụ hữu ích cho cuộc sống của bản thân và những người xung quanh chứ không phải là một thứ gì đó đang chi phối cuộc sống của chúng ta.
Lúc mới lập tài khoản mạng xã hội, cụ thể là Facebook, mục đích chính của mình chính là để kết bạn với thật nhiều người. Mình nghĩ chắc tầm năm 2013, lúc Facebook mới vào Việt Nam được vài năm và những người trẻ như mình lần đầu tiên được tiếp cận với nền tảng này đều rất hào hứng với chức năng kết nối toàn cầu này của Facebook. Mình nhớ đâu đó là mỗi người có thể kết bạn vơi lên đến 5000 tài khoản khác nhau. Và hầu hết những câu chuyện lúc đó của giới trẻ chính là ai kết được nhiều bạn trên mạng xã hội hơn, trong đó dĩ nhiên có mình, mình nhớ lúc đó mình có khoảng gần 2000 bạn bè và điều đó thật sự rất đáng tự hào (bây giờ nghĩ lại thì không hiểu vì sao lúc đó lại tự hào nữa?!). Ngoài Facebook, thì mình cũng dùng khá nhiều mạng xã hội khác sau này nhưng ảnh hưởng của chúng cũng không có gì đáng nói lắm đối với mình.
Sau đó ít lâu, mình không nhớ chính xác thời gian, thì mạng xã hội lại biến thành một nơi để mình bày tỏ cảm xúc. Phải nói là vui cũng đăng, buồn cũng đăng, giận ai cũng đăng, ghét ai cũng đăng, bất cứ một cái gì cũng mang phô bày trên trang cá nhân cho người khác biết. Giờ nhìn lại mấy cái dòng trạng thái đó thấy mình "nhạy cảm và trẻ trâu" kinh khủng, may là nó cũng không quá nhiều và mình đã xóa bớt rồi. Lúc đó, mình vẫn cảm thấy chuyện này khá bình thường, vì hầu như những đứa cùng trang lứa với mình ai cũng có biểu hiện như thế trên mạng xã hội, người ta thường gọi là nổi loạn tuổi mới lớn hay tuổi trẻ chưa trải sự đời đó.
Tiếp theo là giai đoạn trang cá nhân giống như một bãi rác thông tin. Ôi thôi mình chia sẻ đủ thứ nào là về cung hoàng đạo, mấy câu nói nhảm về chuyện tình cảm, rồi mấy cái clip viral vô thưởng vô phạt, không có ý nghĩa gì trên trang cá nhân của mình. Sau này coi lại thấy mình lúc đó “ở không” thiệt, không biết mấy cái bài kiểu đó sẽ giúp ích gì cho cuộc sống của mình và của những người xung quanh thế nhưng mình vẫn chia sẻ.
Gần đây nhất là hồi năm nhất, mình vẫn thích chia sẻ những quán ăn, quán cà phê, địa điểm nổi tiếng,… với mong đợi mấy đứa bạn mình hay ai đó sẽ rủ mình đi chơi. Nhưng không, mình nhận ra một điều, không ai quan tâm mình nhiều đến vậy, họ quan tâm cuộc sống của chính họ cũng đã đủ mệt lắm rồi. Bằng chứng là việc, mình lúc này dường như mình cũng không còn quan tâm lắm đến những gì người khác đăng hay chia sẻ trên mạng xã hội nữa thì người khác cũng sẽ vậy thôi.
Tựu chung lại, trong giai đoạn này, mục đích và tư duy dùng mạng xã hội của mình đi về hướng muốn thu hút sự chú ý của người khác về mình, dù trong vô thức mình không nghĩ đến điều đó, nhưng khi bây giờ mình xem lại tất cả những gì đã diễn ra trên trang cá nhân của mình thì mình khẳng định là những hành động vô thức đó rất vô bổ. Lúc đó, mình thật sự rất chú trọng vào những cái like, những cái comment vô nghĩa trên mạng xã hội, những thứ mà bây giờ mình gần như không còn để ý đến nữa. Nhớ lại, còn có những lúc mình bị stress và lên mạng xã hội cả ngày chỉ để tìm một điều gì đó để giải tỏa, để xem người khác nói gì về mình, để xem người khác vui buồn ra sao, nói chung là làm những việc rất vô bổ và lãng phí thời gian. Mấy hành động này cứ thế lặp đi lặp lại cho đến lúc đỉnh điểm nhất mình bị stress rất nhiều, mình bắt đầu nhìn lại những thứ đã qua và muốn thay đổi cuộc sống của mình theo hướng tích cực hơn. Và dĩ nhiên không thể thiếu việc nhìn lại tư duy và định hướng sử dụng mạng xã hội của mình được.
Cuối năm 2018, là lúc mình chính thức nhìn lại tư duy và cách mình đang sử dụng mạng xã hội, sau đó rất nhiều câu hỏi đã được đặt ra:
1. Mình có nên tiếp tục sử dụng mạng xã hội không?
2. Mình đang thực sự sử dụng mạng xã hội để làm gì?
3. Mình đang nghịch gì với đời mình trong những năm tháng đã qua?
4. Mình có cần người khác chú ý đến vậy?
5. Mình có thật sự có tình bạn với những tài khoản đang hiển thị trạng thái bạn bè trên mạng xã hội không?
6. Mình đang sợ thế lực nào trên mạng xã hội để không thể là chính mình, làm những việc mình thích và không còn quá để ý đến cách người khác đánh giá mình?
7. Mạng xã hội có đang chi phối hành vi và tạo cái nhìn sai lệch về cuộc sống của mình?
Thế rồi, mình bắt đầu đi trả lời từng câu một với chính mình. Và thật sự, mình vẫn chưa có ý định bỏ mạng xã hội vào thời điểm này vì với mình mạng xã hội về bản chất không xấu, nó vẫn là một nền tảng vô cùng hữu ích để chia sẻ thông tin và kết nối mọi người lại với nhau. Tuy nhiên mình cũng nhận thức được rằng mình cần phải thay đổi tư duy sử dụng mạng xã hội của mình theo hướng tích cực hơn, theo đúng những gì mình mong muốn định hướng bản thân chứ không phải theo định hướng của người khác và xu hướng của xã hội.
Mình bắt đầu chính thức làm những gì mình thích mà không cần đến sự đồng ý của tất cả mọi người, miễn là nó tốt với bản thân mình và không ảnh hưởng đến người khác. Một ví dụ cụ thể là, mình thích đi đến những nơi mới, thích khám phá và chụp ảnh kỷ niệm nên mình đã tạo riêng một album để chia sẻ trên mạng xã hội mà không còn sợ mấy lời kiểu như “Ơ sao sống ảo nhiều thế?”, “Ơ chụp xấu thế mà cũng đăng Facebook cơ à?”, “Ơ sao đăng ảnh mà ít người like thế kia?”,… Ở đây mình hoàn toàn thông cảm với những người thích sân si kiểu đó vì không ai đang cảm thấy vui và hạnh phúc với cuộc sống của chính mình lại đi săm soi cách sống của người khác. Chỉ có thể là họ đang không hài lòng với cuộc sống của bản thân hoặc đang rất trống trải trong tâm hồn thì mới đi làm mấy chuyện không có duyên đó mà thôi. Nói chung là hiện tại mình không quan tâm lắm đến những người “tưởng không thân ai dè không thân thật” như thế, mình chỉ quan tâm mình thật sự có đang vui và đang hạnh phúc với cuộc sống của mình hay không mà thôi. Miễn là mình thật sự cảm thấy hài lòng với những gì mình chia sẻ thì việc bao nhiêu like cũng không quan trọng bằng việc mình cảm thấy vui với những trải nghiệm của chính mình.
Mình cũng không quên dành thời gian “trang hoàng” lại những thông tin cá nhân và những công việc mình đã làm trên trang cá nhân để quảng bá thương hiệu cá nhân vì trang cá nhân là nơi để những nhà tuyển dụng nhìn vào biết mình là ai, mình đã từng có kinh nghiệm gì trong chuyên môn của mình. Mình từng tham dự khá nhiều buổi hội thảo, các khóa đào tạo và định hướng nghề nghiệp, đó là nơi những diễn giả đã cho mình biết tầm quan trọng của những thông tin mà bạn cập nhật trên mạng xã hội. Khi nộp CV xin việc, đa số những nhà tuyển dụng đều yêu cầu bạn cung cấp địa chỉ Facebook cá nhân của bạn, đó không phải là việc vô nghĩa đâu, họ sẽ vào xem bạn đang làm gì trên mạng xã hội, bạn có thật sự như những gì bạn đề cập trong CV hay không để quyết định có tuyển dụng bạn hay không. Chính vì thế, đừng để nhà tuyển dụng vào trang cá nhân của mình mà chỉ thấy người yêu mình là ai hay những clip viral vô nghĩa trên mạng xã hội mà thôi. Mình từng nghe một HR của một tập đoàn lớn đã nói, anh sẽ loại ngay CV ra khỏi vòng sơ tuyển nếu như trang cá nhân của ứng viên không có đến một chiếc ảnh đại diện đàng hoàng mà toàn chỉ là mấy cái ảnh chó mèo, meme các thể loại. Có lẽ, bạn sẽ không nhận ra tầm quan trọng của những thông tin cá nhân và những nội dung bạn đăng tải trên mạng xã hội cho đến khi bạn thực sự bước vào cuộc chiến tìm việc, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế không thuận lợi như hiện nay.
Một điều nữa là không phải đơn giản mà người ta nói, trang cá nhân của bạn chính là nơi tính cách của bạn bộc lộ một cách rõ ràng nhất. Hãy tưởng tượng, bạn vào trang cá nhân của một người chỉ toàn chia sẻ những thứ linh tinh, mấy câu than phiền, hằng hộc với người khác, hay trách móc người yêu cũ, đòi sống đòi chết,… bạn có nghĩ đó là một người trưởng thành và có đời sống tích cực hay không? Cách bạn giao tiếp và sử dụng ngôn ngữ trên mạng xã hội cũng đã phần nào thể hiện vị thế của bạn trong xã hội và cũng chính là cách mà người khác sẽ đối xử ngược lại với bạn đấy.
Có thể nói, mọi thứ bạn làm sẽ diễn ra một cách đúng đắn nếu như định hướng ban đầu của bạn đúng đắn, không riêng gì mạng xã hội mà tất cả những lĩnh vực khác trong cuộc sống cũng đều cần đến một định hướng đúng đắn. Nếu như trước đây, mình nghĩ mạng xã hội được thiết kế ra nhằm mục đích thu hút sự chú ý của người khác và cũng bị cuốn vào vòng xoáy đó, thì giờ đây mình đã định hướng được rõ ràng mục đích sử dụng mạng xã hội của mình là gì. Thông qua những bài viết do chính mình viêt trên Blog này và các tin tức chính thống, các kiến thức bổ ích, tích cực và các kênh giải trí lành mạnh mình chia sẻ trên mạng xã hội, ngoài việc tự truyền nguồn động lực cho bản thân, mình còn muốn truyền cảm hứng đến những bạn trẻ, những em sinh viên nhỏ tuổi hơn mình. Chỉ cần thêm một người nhận được những thông tin bổ ích và tích cực mình chia sẻ mà có thể sống tốt hơn thì mình đã cảm thấy rất vui và tự hào rồi.
Chính vì tư duy và nhận thức của mình thay đổi theo đúng những gì mình muốn hướng tới thế nên giờ đây mình cũng không còn dành quá nhiều thời gian để lướt newsfeed trong vô định, ngồi đếm like hay săm soi những dòng trạng thái mà người khác đăng trên mạng xã hội để xem họ vui buồn ra sao vì nó hầu như không liên quan đến mình và cũng không khiến mình tốt lên. Mỗi khi mình buồn hay cảm thấy thất vọng vì một điều gì đó trong cuộc sống thì cũng chính định hướng này kéo mình lại, giúp mình bình tĩnh hơn và không dùng mạng xã hội như một công cụ để “xả” nữa. Mình cũng không còn có nhu cầu kết nối với những mối quan hệ xã giao, linh tinh nữa mà chỉ kết nối với những mối quan hệ thân thiết và tôn trọng lẫn nhau trên mạng xã hội.
“Trưởng thành có đôi khi chỉ là bình tĩnh hơn, hoặc bớt ngu đi khi làm những điều tùy hứng.”
Một điều cuối cùng mình muốn chia sẻ ở đây là mỗi người chúng ta đều khác biệt và hãy tôn trọng sự khác biệt của nhau vì chúng ta đều là những con người văn minh.
Một ví dụ có lẽ mình cũng từng nói một lần ở đâu đó rồi, chính là việc mình không muốn dùng hình ảnh gia đình, hay các mối quan hệ tình cảm để làm công cụ thu hút người khác trên mạng xã hội vì mình cảm thấy nó liên quan đến rất nhiều người khác chứ không phải riêng cá nhân mình. Nhưng điều này không có nghĩa là mình nói việc người khác làm vậy là sai, mình hoàn toàn tôn trọng cách sống, góc nhìn và cách chia sẻ niềm vui cá nhân của người khác. Nếu bạn nhận thấy việc mình làm là đúng và không ảnh hưởng đến ai, điều đó lại khiến bạn vui vẻ và hạnh phúc thì cứ làm đi, ngại gì?!
Mình chưa từng nghĩ là mình giỏi hay khôn ngoan hơn người khác, nhưng thời điểm hiện tại mình đã nhận thức được tầm ảnh hưởng của mạng xã hội đối với cuộc sống của mình, định hướng rõ ràng được đâu là những việc đúng đắn cần truyền tải trên mạng xã hội, đâu là những thứ không nên phô bày với người khác, đâu là những mối quan hệ mình muốn duy trì và đâu là những mối quan hệ mình phải thanh lọc để có thể sống vui vẻ và hạnh phúc hơn.
Mỗi người sẽ có một tư duy khác nhau đối với việc sử dụng mạng xã hội và tư duy đó không cố định mà sẽ thay đổi theo từng giai đoạn của cuộc sống. Không ai là cứ như thế mãi không thay đổi, quan trọng bạn cần phải nhận thức được rằng cái gì là đúng đắn nhất với mình, phù hợp với những gì mình muốn thể hiện, chứ không phải vì định kiến của xã hội hay bất cứ ai khác cả.
Một điều quan trọng nữa mà mình muốn truyền tải ở bài viết này chính là: Đừng để những sự vô ý thức của người khác chi phối cảm xúc của bạn, đừng mang cái sai của người khác biến thành sự giận dữ và tự mang nó trút lên người mình, cũng đừng mang những cảm xúc tiêu cực của bạn lên mạng xã hội để ảnh hưởng đến cảm xúc của những người đang quan tâm, lo lắng cho bạn. Mình thật sự không nghĩ là một ai đó vui vẻ và hài lòng với cuộc sống của chính mình lại có những hành động mỉa mai, công kích cá nhân, miệt thị ngoại hình hay cố tạo một bộ mặt giả tạo trên mạng xã hội. Vì thế, hãy tránh xa và thông cảm cho những người có khiếm khuyết về nhận thức và tinh thần như thế thay vì phản ứng lại vì nó không có ích gì cho bản thân mình.
Trên đây là một vài điều nhỏ mình ước gì mình đã nhận ra sớm hơn trong tư duy và định hướng sử dụng mạng xã hội của chính mình, nhưng có lẽ bây giờ cũng chưa phải là quá muộn. Nếu bạn cũng đang lẩn quẩn trong vòng xoáy mạng xã hội như mình trước đây, thì mình hi vọng bài viết này có thể phần nào giúp bạn định hướng đúng đắn hơn việc sử dụng mạng xã hội của chính mình.
“Thy và những câu chuyện nhỏ” #102
24/05/2020